Αυτό το φαινόμενο είναι συνηθισμένο στους εφήβους και νέους, πολύ δε περισσότερο στη σύγχρονη εποχή που τα μέσα επικοινωνίας και προώθησης είναι διαθέσιμα σε όλους. Έτσι παρατηρείται εκμετάλλευση αυτής της επιθυμίας εκατέρωθεν. Αυτός που επιθυμεί τη δόξα χρησιμοποιεί τα μέσα είτε τηλεοπτικά είτε διαδικτυακά, ενώ η άλλη πλευρά, οι έμποροι της δόξας εκμεταλλεύονται τη διάθεση αυτή για να δημιουργούν εκπομπές κυρίως τηλεοπτικές με δόλωμα το χρηματικό έπαθλο και τη δόξα του ενός νικητή ή απλά την αναγνωρισιμότητα του συμμετέχοντος.
Ο κοινωνιολόγος François de Singly δεν βλέπει κάτι το παράξενο όταν το φαινόμενο αυτό παρατηρείται στους νέους. Πιστεύει ότι η επιθυμία του νέου για διασημότητα ερμηνεύεται σαν δικαίωμα προς το όνειρο.
Άλλοι μπορεί να ονειρεύονται να ανέβουν στη σκηνή, άλλοι να βγουν στο πανί ή το γυαλί, άλλοι να γράψουν ένα μπεστ- σέλερ.
Κάποτε ήταν σχεδόν ακατόρθωτο για την πλειονότητα, σήμερα όμως καθένας μπορεί μέσω του διαδικτύου να παρουσιάζει τις ιδέες του και να αποκτήσει ακολούθους, να γίνει αναγνωρίσιμος και καμιά φορά διάσημος.
Άλλοτε τα κορίτσια είχαν το λεύκωμα όπου έγραφαν φίλες και φίλοι σε περιορισμένο κύκλο. Σήμερα με ένα μπλογκ, facebook, instagram, tik tok κ.ά μπορεί ο νέος να διευρύνει τον κύκλο γνωριμιών του, αναγνωστών, ακολούθων και να δοκιμάσει την «ψευδαίσθηση της αναγνωρισιμότητας», φθάνοντας τον προθάλαμο μιας εσφαλμένης διασημότητας.
Ποιο είναι το κενό που προσπαθεί να γεμίσει εκείνος που επιθυμεί να γίνει γνωστός, να αποκτήσει δόξα.
1.Αναζήτηση ταυτότητας
Ο ψυχαναλυτής J.-D. Nasio στο βιβλίο του Mon corps et ses images (Payot, 2007) γράφει :
Η επιθυμία αυτή εκδηλώνει πιο εύκολα στους νέους, γιατί συχνά τροφοδοτείται από την αναζήτηση της ταυτότητας. Ο νέος έχει την ανάγκη της αναγνώρισης για να καταλάβει ποιος είναι, ενώ ένας ώριμος άνθρωπος δεν νοιώθει αυτή την ανάγκη για να αισθανθεί την αξία του.
Το όνειρο όμως δεν αρκεί, το σημαντικότερο για τον νέο είναι να περάσει στην πράξη. Μπορεί ο έφηβος που ονειρευόταν ότι θα ανέβει στη σκηνή να μην πραγματοποιήσει το όνειρο του μεγαλώνοντας, αλλά μπορεί να πετύχει σε άλλο τομέα. Αν ονειρεύεται τη δόξα στα 15 του χρόνια, μπορεί στην ενηλικίωση να βρει την αναγνώριση σε άλλο τομέα.
2.Ανάγκη για αγάπη
Προφανώς αυτή η ροπή για δόξα δεν ισχύει για όλους . Σύμφωνα με τον J.-D. Nasio η ανάγκη αυτή μπορεί να προκύπτει από μια ιδιαίτερη σχέση του ανθρώπου με τη μητέρα του. Αν είχε από τη μητέρα του μια υπερβολική αδυναμία, μπορεί να δημιουργήθηκε σ΄ αυτόν η πεποίθηση ότι πρέπει να θεωρείται εκλεκτός από όλους. ΄Η ακόμα και το αντίθετο. Αν ένοιωθε παραμελημένος, ίσως να θέλει να αποδείξει τι αξίζει. Αλλά και μόνο η αναζήτηση αναγνώρισης και αγάπης δεν εξηγεί τα πάντα. Καμιά φορά διαπιστώνει κανείς ότι αυτά τα άτομα δείχνουν μια περιφρόνηση προς τους άλλους, μια επιθετικότητα, μια ανάγκη να απομακρύνουν πιθανούς αντιπάλους, να τους καταστρέψουν για να αναδειχθούν από την ανωνυμία.
3.Δίψα για κατάκτηση
Για την ψυχανάλυση η επιθυμία για διασημότητα είναι μια πρωτόγονη ώθηση που διακατέχει τον άνθρωπο από την εμβρυακή κατάσταση μια ροπή για την κατάκτηση αντικειμένων και χώρων, μια «παρόρμηση για έλεγχο» κατά τον J.-D. Nasio. Δεν είναι κάτι το αφύσικο να θέλει ο άνθρωπος να πάρει ό,τι του κάνει καλό, τον ενδυναμώνει και του επιτρέπει να εξελιχθεί. Σε κάποια άτομα μπορεί η ροπή αυτή να βρει έκφραση σε εντατική εργασία για κατάκτηση κι επιτυχία. Σε κάποια άλλα όμως μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο σε κακή χρήση αυτής της διάθεσης και κολάσιμες πράξεις.
Κι εδώ παρατηρούμε ότι τα όπλα των δυο φύλων είναι διαφορετικά για να το πετύχουν. Στον άνδρα η επιθετική ορμή μεταφράζεται σε προσπάθεια να κερδίζει το θαυμασμό με τη δύναμη και τον αγώνα. Στη γυναίκα με τη γοητεία και τον αισθησιασμό.
4.Έλλειψη υπομονής
Η κοινωνία μας, του θεάματος, ευνοεί την ψευδαίσθηση ότι η επιτυχία όχι απλά είναι πιθανή για όλους, αλλά και αναγκαία για να ξεκινήσει κανείς τη ζωή του. Έφηβοι γεμάτοι όνειρα και ενέργεια πήραν σαν πρότυπο νικητές τηλεοπτικών εκπομπών και καταλήγουν στην πεποίθηση ότι το σημαντικό είναι να παρουσιαστούν τηλεοπτικά και να γίνουν αντικείμενο προσοχής. Δηλαδή να γίνουν πρώτα γνωστοί και μετά να εργαστούν και να προσπαθήσουν.
***********
Μήπως είναι αυτό μια μορφή αντίδρασης από τους νέους;
Όταν ο νέος αφιερώνει χρόνια σε σπουδές με αμφίβολο μέλλον για μια επαγγελματική καριέρα προσπαθεί να πετύχει πρώτα την αναγνωρισιμότητα και να προβάλει την προσωπικότητα του ελπίζοντας να πετύχει στον επαγγελματικό χώρο.